Digitale veiligheid in het onderwijs vraagt om structurele aandacht. Leerlingen, ouders en medewerkers vertrouwen erop dat hun gegevens goed beschermd zijn. Toch blijkt uit onderzoek dat geen enkel schoolbestuur volledig voldoet aan het Normenkader Informatiebeveiliging en Privacy (IBP).
Met een Nulmeting Normenkader IBP krijg je direct inzicht in de huidige situatie binnen jouw bestuur. Je ziet waar je nu staat, welke risico’s spelen en welke stappen nodig zijn om informatiebeveiliging en privacy op orde te brengen. Zo weet je of jouw organisatie klaar is voor een cyberaanval of dat er nog werk aan de winkel is.
Wat is een Nulmeting Normenkader IBP?
Een nulmeting geeft je een helder overzicht van de huidige situatie rond informatiebeveiliging en privacy. Het laat zien hoe je bestuur scoort ten opzichte van het Normenkader Informatiebeveiliging en Privacy Funderend Onderwijs. Je ziet welke onderdelen goed geregeld zijn en waar nog verbeterpunten liggen.
Zo’n nulmeting maakt zichtbaar of jouw organisatie voorbereid is op cyberaanvallen en datalekken. Het geeft inzicht in beleid, uitvoering en bewustzijn bij medewerkers. Daarmee krijg je de basis om gericht te werken aan een veilige schoolomgeving.
Resultaten uit onafhankelijk onderzoek
In een onderzoek onder 15 schoolbesturen is gekeken naar het Normenkader IBP. Geen enkel bestuur voldeed volledig aan de normen. De uitkomsten lieten zien dat informatiebeveiliging vaak afhankelijk is van een kleine groep specialisten. Ook bleek dat crisis- en herstelplannen vaak ontbreken.
Daarnaast werd duidelijk dat er vaak geen toezicht is op toegangsrechten en dat besturen nauwelijks sturen op leveranciersafspraken. Veel scholen tekenen contracten zonder de regie over privacy en beveiliging stevig vast te leggen.
Waar hoort jouw schoolbestuur?
De nulmeting laat zien dat niet ieder bestuur dezelfde uitdagingen heeft. Er zijn duidelijke verschillen in aanpak, kennis en draagvlak. Op basis van het onderzoek zijn er vier typen schoolbesturen onderscheiden. Deze indeling helpt je om te zien waar jouw organisatie staat en welke ondersteuning het meest effectief is.
- Koplopers – beleid en praktijk grotendeels op orde, nog werk nodig om alle normen te behalen.
- Uitvoerders – voldoende experts, maar weinig draagvlak in de organisatie.
- Denkers – beleid aanwezig, maar te weinig capaciteit om uit te voeren.
- Achterblijvers – geen beleid en geen uitvoering, zien IBP als iets dat afleidt van onderwijs.
Door deze indeling kun je direct bepalen waar jouw bestuur thuishoort en welke vervolgstappen passen bij jullie situatie.
Obstakels voor schoolbesturen
Het onderzoek liet drie grote obstakels zien waar veel schoolbesturen tegenaan lopen bij de toepassing van het Normenkader IBP:
- Gebrek aan bewustzijn bij bestuur en personeel
Veel medewerkers weten niet dat zij dagelijks omgaan met gevoelige persoonsgegevens. Denk aan het mailen van leerlinglijsten naar privé-adressen of het delen van toetsresultaten via onbeveiligde apps. Zonder bewustzijn van de risico’s nemen medewerkers onbewust beslissingen die de veiligheid van gegevens in gevaar brengen. Dit vergroot de kans op datalekken.
Tip: AVG-trainingen heeft verschillende trainingen ontwikkeld voor het onderwijs. Bijvoorbeeld de Masterclass ‘AVG op hoofdlijnen’ voor bestuurders die in eigen tempo kennis wil opdoen over informatiebeveiliging en privacy.
- Onvoldoende kennis en expertise
Niet ieder bestuur beschikt over voldoende kennis om het Normenkader IBP goed toe te passen. Vaak is er één ICT-coördinator die naast zijn normale werk ook IBP-taken uitvoert. Dat maakt het lastig om beleid goed te vertalen naar de praktijk. Ook ontbreekt soms de expertise om leveranciers stevig aan te spreken op contracten waarin beveiliging en privacy onvoldoende zijn geregeld.
Tip: AVG-trainingen heeft verschillende trainingen ontwikkeld voor de verschillende doelgroepen in het onderwijs. Wil je ervoor zorgen dat álle medewerkers op jouw school voldoende kennis hebben van informatiebeveiliging en privacy? Kies dan voor het Security Awareness Programma Privacy365 – Onderwijs. Het is compleet, helder en voordelig in aanschaf.
- Te weinig capaciteit voor structurele aandacht
In veel besturen ontbreekt tijd en menskracht om structureel met IBP aan de slag te gaan. Een concreet voorbeeld: een school stelt wel een beleidsdocument op, maar monitort vervolgens niet of alle scholen binnen het bestuur dit beleid ook daadwerkelijk toepassen. Daardoor blijft informatiebeveiliging steken bij plannen op papier, terwijl de uitvoering achterblijft.
Deze obstakels maken duidelijk dat informatiebeveiliging vaak te afhankelijk blijft van een kleine groep specialisten. Om een digitaal veilige schoolorganisatie te bouwen, moet aandacht voor IBP onderdeel worden van het dagelijkse werk van alle lagen in de organisatie.
De rol van de Functionaris Gegevensbescherming
De Functionaris Gegevensbescherming (FG) ondersteunt bij de nulmeting en bij het vervolg. Hij of zij bewaakt als FG de naleving van het normenkader en adviseert het bestuur.
Door de betrokkenheid van de FG groeit het bewustzijn binnen alle lagen van de organisatie. Zo zorg een FG ervoor dat informatiebeveiliging en privacy niet alleen een taak is van een kleine groep specialisten, maar dat het ook gedragen wordt door het hele bestuur.
Waarom is het belangrijk om met de Nulmeting Normenkader IBP te starten?
De nulmeting geeft je een duidelijk vertrekpunt. Het maakt zichtbaar welke stappen direct aandacht vragen en waar je capaciteit moet inzetten. Daarmee voorkom je dat risico’s onverwacht uitgroeien tot incidenten.
Door vandaag te starten, bouw je aan een weerbare schoolorganisatie. Je laat zien dat je de verantwoordelijkheid voor privacy en informatiebeveiliging serieus neemt.
Ondersteuning bij informatiebeveiliging en privacy
Je hoeft dit proces niet alleen te doen. De Privacy Experts ondersteunt schoolbesturen bij de uitvoering van het Normenkader IBP. Wij bieden FG-as-a-service, waarmee je direct toegang krijgt tot ervaren experts die jouw bestuur adviseren en begeleiden.
👉 Op dit moment kun je gebruikmaken van een gratis nulmeting. Daarmee ontdek je hoe jouw schoolbestuur ervoor staat en welke stappen nodig zijn om te voldoen aan het Normenkader IBP.
Met deze ondersteuning versterk je de digitale veiligheid van je bestuur en bescherm je de privacy van leerlingen en medewerkers.
